Soçi’de Gerçekleşen Toplantıda Erdoğan, Türkiye’de gerçekleşecek yerel seçimlere kadar İdlib için süre istedi. Peki Rusya bu süre için Erdoğan’dan ne isteyecek? Bu tartışma konusu.
Rusya lideri Putin, “İdlib bölgesinde teröristlerin varlığına tahammül gösteremeyiz. Buradaki terör yuvasının yok edilmesine ilişkin adımları değerlendirmemizi öneriyorum” ifadesini kullandı.
Rusya lideri Vladimir Putin, Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ve İranlı mevkidaşları Hasan Ruhani, Suriye’deki çatışmaları sona erdirecek çözüm arayışları kapsamında Soçi’de masaya oturdu. Soçi’deki zirve, Astana üçlüsünün liderlerinin bu seneki ilk görüşmesi.
Bugünkü zirve, Rusya ve Türkiye arasında geçen yıl yine Soçi’de bir mutabakata varılmasına karşın, İdlib’e silahsızlandırılmış ve terörist gruplardan arındırılmış bir tampon bölgenin hala oluşturulamamış olduğu bir döneme denk geliyor.
Soçi Mutabakatı ile üzerine aldığı taahhütleri Türkiye, sürenin dolmasına rağmen yerine getirememiş olsa da Rusya hep sabırlı davrandı ve anlaşmanın sahada uygulanmasının kolay bir iş olmadığı vurgusunu yaptı. Fakat Rus Dışişleri’nden, teröristlerin İdlib’deki varlığına sonsuza kadar tahammül edilmeyeceğine ilişkin gelen açıklamalar sıklaşmaya başladı.
Nitekim Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov, hiçbir mutabakat kapsamında terörist grupların İdlib’deki varlığının korunmasına izin verilemeyeceğini vurgularken Kremlin Sözcüsü Dmitriy Peskov da üçlü zirveden görüşmeden hemen önce yaptığı açıklamada, terörist grupların İdlib’deki devam eden varlığının ve Soçi mutabakatına tamamen uyulmasının bugünkü üçlü zirvede tartışılacak başlıca konulardan biri olduğunu kaydetti.
Diğer taraftan Soçi’deki üçlü görüşme, ABD askerlerinin çekilmesi sonrası Suriye’nin kuzeyinde güçler dengesinin nasıl olacağının hala belirsizliğini koruduğu bir zamanda gerçekleşiyor. Rusya, bu bölgenin kontrolünün Suriye hükümetine geçmesi gerektiğini söylüyor.
Türkiye-Rusya-İran Üçlü Zirvesi sona erdi
Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ve İran Cumhurbaşkanı Hasan Ruhani’nin ‘Suriye’ konulu Türkiye-Rusya-İran Üçlü Zirvesi sona erdi.
Sanatoryum Rus’da, Rusya Devlet Başkanı Putin’in ev sahipliğinde yapılan zirve toplantısı 1 saat 10 dakika sürdü.
Erdoğan: Umutlarını bu toplantıya bağlamış kardeşlerimize müjdeler vereceğimize inanıyorum
“Biz nasıl Suriye’de akan kanı durdurmak için mücadele veriyorsak, başkaları da çatışmaların sürmesi için gizli açık çalışıyor. Basiret, feraset ve uzlaşıyla hareket ederek şimdiye kadar bu çevrelere bekledikleri fırsatı vermedik” diyen Erdoğan, konuşmasına şöyle devam etti:
“Özellikle şair Sadi Şirazi; ‘hakiki dost saadet zamanında değil, sıkıntılı zamanında el tutan kimsedir’ buyuruyor. Türkiye olarak biz de Suriye halkının en zor zamanlarında yanlarında olduk. Şu ana kadar 35 milyar dolar gibi bir yardımı biz mültecilere her alanda yapmış vaziyetteyiz. Komşumuz Suriye’nin bir an önce huzuru, barışa, refaha kavuşması için elimizden geleni yaptık, yapmayı da sürdürüyoruz. Bugün bir kez daha umutlarını bu toplantıya bağlamış kardeşlerimize müjdeler vereceğimize inanıyorum.”
Erdoğan: Suriye halkı bizden sevindirici haberler bekliyor
Sözlerine İran’da Devrim Muhafızları’na yönelik yapılan saldırıda hayatını kaybedenlere başsağlığı dileyerek başlayan Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, şunları söyledi:
“Putin’in ev sahipliğinde Soçi’de bulunmaktan büyük memnuniyet duyuyor, Putin’e teşekkür ediyorum. Kritik bir dönemde çok kritik bir zirve. 8 yıldır silahların gölgesinde hayata tutunmaya çalışan Suriye halkı, bizden kalıcı siyasi çözüm yolunda sevindirici haberler bekliyor. Bugüne kadar yaptığımız 3 toplantıda da beklentileri boşa çıkarmadık. Tüm sıkıntılara, provakasyonlara rağmen Astana ruhunu kararlılıkla muhafaza ettik. Altını çizerek ifade etmek isterim ki Astana platformu, Suriye’de akan kanın sona ermesi için en başarılı girişimdir.”
Ruhani: ABD, Suriye ve Irak’ta terör gruplarını koruyor
Putin’in ardından söz alan İran Cumhurbaşkanı Hasan Ruhani, Suriye’nin geleceğine sadece Suriyelilerin karar vermesi gerektiğini vurguladı.
“Bütün teröristlerle mücadele edilmeli” diyen Ruhani, “Yabancı müdahale ve terör tehdidinden kurtulmuş Suriye’nin önemini görüştük, toprak bütünlüğünü vurguladık” diye konuştu.
Türkiye’nin endişelerini anladıklarını belirten Ruhani, şöyle devam etti:
“ABD maalesef Suriye’de ve Irak’ta terör gruplarını koruyor. Terör yapılarını kullanarak amacına ulaşmaya çalışıyor. En iyi çözüm Suriye’deki merkezi hükümet olacaktır. Suriye ve Türkiye arasında yapılmış anlaşmalar, bu konuda atılacak adımlardan birisi olabilir. İran, Rus dostlarımızla birlikte Suriye ve Türkiye arasındaki dostluğun tesisi için çalışmaya hazırdır. Atılacak her türlü adımın Suriye’deki durumu karıştırmasından endişe etmekteyiz. Yeniden inşa için çalışmalar başlatılmalı.”
Putin: İdlib’de teröristlerin varlığına tahammül gösteremeyiz
Rusya lideri Putin, “İdlib bölgesinde teröristlerin varlığına tahammül gösteremeyiz. Buradaki terör yuvasının yok edilmesine ilişkin adımları değerlendirmemizi öneriyorum” ifadesini kullandı.
Ayrıca Putin, Suriye’nin kuzeydoğusu hakkındaki güvenlik sorunlarının bu ülkenin toprak bütünlüğü ve egemenliği temel kabul edilerek çözülmesi gerektiği vurgusunu yaptı.
Rus lider, yardıma ihtiyaç duyan yaklaşık bir milyon Suriyeli sığınmacı olduğunu ve BM ile uluslararası toplumun Suriyelilere yardım edilmesi konusunda daha aktif bir biçimde rol almasını beklediğini kaydetti.
Son olarak Putin, “Bugünkü görüşmemizin hem bize hem de Suriye’ye gerekli olan sonuçları getireceğinden eminim” dedi.